چگونه یک طرح کسب و کار بنویسیم
در این بخش بطور خلاصه و مفید اطلاعاتی را که برای تهیه یک طرح مورد نیاز است و شما می بایست آنها را در طرح خود مورد توجه قرار دهید شرح می دهیم :
جهت بیان هرچه بهتر موضوع در هر قسمت علاوه بر نمونه فرمها، از ابتدا و جهت آشنایی هرچه بیشتر، یک مثال بصورت قدم به قدم آورده می شود و در هر مرحله با هدف تدوین یک طرح برای یک شخصیت خیالی، مثالهایی ملموس تر بیان خواهد شد.
مثال : آقای صالحی ۲۶ سال سن دارد و پس از انجام خدمت سربازی، دوره های آموزشی را در مراکز علمی و آموزشی گذرانده است، اینک او تصمیم گرفته است، با توجه به مهارتهایی که کسب نموده، کسب و کاری راه اندازی نماید. فعالیتی که او قصد انجام آنرا دارد راه اندازی یک غرفه فروش محصولات غذایی (سیب زمینی سرخ کرده ) آماده در محل نمایشگاههای بین المللی می باشد.
آقای صالحی برای این منظور ابتدا تحقیقاتی را انجام داده است و می داند که باید برای شرکت در مناقصه واگذاری غرفه ها شرکت کند به همین منظور او می بایست طرحی را تهیه کند که جهت راه اندازی این فعالیت به چه میزان سرمایه گذاری و چه تجهیزاتی نیاز دارد و چگونه می تواند این فعالیت را اداره نماید زیرا برای راه اندازی این کسب و کار، شرکت نمایشگاههای بین المللی جهت اطمینان از انجام کار تعهداتی دریافت نموده است لذا لازم است آقای صالحی قبل از زمان شرکت در مناقصه برآوردی راجع به هزینه ها و درآمدها و نحوه سودآوری و توجیه اقتصادی این فعالیت انجام دهد. به همین منظور آقای صالحی شروع به تهیه طرح کسب و کار نموده است.
بطور کلی یک طرح کسب و کار شامل سه بخش :
- بررسیهای فنی (توجیه فنی )
- بررسی های اقتصادی و بازار (توجیه بازار )
- بررسی های مالی (توجیه مالی )
می باشد که ضمن معرفی و تعریف ویژگیها و مشخصات این سه بخش، نمونه هایی جهت تهیه یک کسب و کار مناسب نیز آورده خواهد شد.
بخش اول :
(( توجیه و بررسی های فنی ))
بررسی های فنی طرح شامل بخشهای زیر می باشد :
۱- کلیات و معرفی طرح
۲- معرفی مجریان طرح و سابقه کاری و تحصیلات مجریان.
۳- شرح فرآیند و عملیات اجرایی طرح (نحوه تولید یا ارایه خدمات )
۴- مجوزات قانونی ( نظیر : پروانه کسب، مجوز فعالیت، جواز تاسیس، مجوز اتحادیه و پروانه یا کارت بهداشتی و… )
۵- معرفی محصولات.
۶- معرفی و ویژگی های محل اجرای طرح.
۷- ویژگیهای محصولات یا فرآیند.
۸- میزان و آمار تولید.
۹- تعداد و تخصص های مورد نیاز نیروی انسانی.
۱۰- تعداد و شرح ماشین آلات و تجهیزات.
۱۱- تاسیسات و انرژی مورد نیاز.
۱۲- زمانبندی اجرای طرح.
اینک به شرح تفصیلی هریک از بخشهای توجیه فنی طرح می پردازیم :
۱- کلیات و معرفی طرح :
هدف از این بخش معرفی و شرح طرح و هدف از اجرای آن بطور خلاصه می باشد.
این بخش از طرح، به ماهیت فعالیت اقتصادی و روش انجام آن می پردازد، تهیه کننده طرح در این قسمت نوع فعالیت اقتصادی خود را مشخص می نماید بدین صورت که معین می کند که نوع کار و فعالیت خود (( تولیدی، توزیعی، یا خدماتی )) می باشد. در این بخش کالا و یا خدماتی را که قصد تولید آنرا دارید بصورت خلاصه شرح دهید. به بیان ساده تر کاری را که می خواهید انجام دهید عنوان کنید.
این قسمت می بایست بصورت خلاصه تهیه گردد البته در مواردی که مورد نیاز است و طرح روشی خاص و متفاوت را اجرا می نماید می توانید شرح کوتاهی از روشهای مختلف و روش مورد استفاده نیز در این قسمت آورده شود.
مثال یک : آقای صالحی شرح و معرفی کسب و کار خودرا که یک کسب و کار خدماتی است اینگونه عنوان نموده است :
هدف :
(( هدف از تهیه این طرح، ایجاد غرفه تولید مواد غذایی گرم (سیب زمینی سرخ شده ) و عرضه این محصول به روش کاملا بهداشتی و با کیفیت مرغوب به بازدید کنندگان از نمایشگاههای مختلف، در محل نمایشگاه بین المللی شهرستان … می باشد. ))
مثال دو :
کارآفرینی دیگر در شرح تهیه طرح خود که عرضه محصولات گلخانه ای بود و طرحی تولیدی به شمار می آید نوشته است :
((هدف از اجرای این طرح تولید حداکثر محصولات گلخانه ای با حداقل زمین و آب با روش آبیاری قطره ای در منطقه … می باشد.))
طرحهای تولیدی به طرحهای گفته می شود که در این طرحها با تهیه و ترکیب مواد اولیه طی فرآیندی مشخص محصول جدیدی تولید می شود.
کلیه طرحهای صنعتی و کشاورزی در زمره این طرحها می باشند.
طرحهای توزیعی به فعالیتهایی گفته می شود که در این فعالیت کالا یا خدماتی به صورت عمده فروشی یا خرده فروشی توزیع و ارایه می گردد.
ایجاد فروشگاههای مختلف، و توزیع محصولات از جمله این طرحها می باشند.
طرحهای خدماتی به فعالیتهایی اطلاق می گردد که در این کسب وکار خدماتی مشخص به مشتریان عرضه می گردد.
تاسیس واحدهای خدماتی، تعمیراتی، نصب ادوات و تجهیزات … و ارایه خدمات پستی، و امثالهم از جمله این طرحها می باشند.
۲- معرفی شرکت یا مجریان طرح :
کارآفرین در این قسمت طرح کسب وکار باید نسبت به تهیه رزومه خود و افرادی که با وی قصد ایجاد این کسب و کار را دارند اقدام کند. این بخش از طرح کسب و کار از اهمیت ویژهای برخوردار است زیرا ظرفیت و توانایی کارآفرین را در مراحل ایجاد و توسعه کسب و کار بیان میدارد.
نام و نام خانوادگی مجریان طرح یا در صورتیکه طرح برای یک شرکت تهیه می گردد شامل معرفی شرکت، شامل نام شرکت، نوع شرکت (سهامی خاص یا مسئولیت محدود و… )، ترکیب اعضاء هیات مدیره، و میزان سرمایه ثبتی به همراه سوابق تحصیلی، آموزشی و تجربی متقاضی طرح و یا مجریان طرح از جمله مواردی می باشند که دراین قسمت آورده می شود.